Maraş’ta seçim: Gündem deprem, iktidara tepkiler donuk
Fatma Keber
MARAŞ – Maraş’taki depremin yaraları aradan geçen 3 aya rağmen sarılmadı. Kentin birinci gündemi sallanıyor. Yaşanan şokun ardından Türkiye hızlı bir şekilde seçim ortamına girse de Maraş seçimlere mesafeli bakıyor.
Kentin ana caddelerinde ara sıra seçim afişleri asılırken, halkın günlük sohbetlerinin asıl konusu seçimden çok deprem ve gelecek planları oluyor.
SEÇİM ANA GÜNDEM DEĞİL
Maraş’ta meydana gelen depremlerde 50 bin 783 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı. Depremlerin ardından birçok kişinin terk ettiği Maraş’a dönüşler başladı. Kentte yaşam artık ‘normale’ dönmedi.
AFAD çadırkentlerinin dışında, mahallelerde boş arazilerde ve parklarda Maraşlıların dayanışma ağlarıyla kurduğu çadır alanları bulunuyor. Çadır ve konteynırlarda kalanların bir kısmının meskenleri tamamen yıkılırken, diğerlerinin ise ağır ve orta derecede hasara uğradığı bildirildi. Çadırlarda kalanlar arasında saatler sonra enkazdan çıkarılanlar da var.
Dolayısıyla 31 Mart 2019 seçimlerinde yaklaşık 750 bin seçmen ve 624 bin 585 bin oy alan şehirde seçimler ana gündemi oluşturmuyor. Üstelik depremle birlikte şehri terk edenlerin seçimde geri dönüp oy kullanıp kullanmayacağı da kesin değil.
DEPREMİN OLDUĞU İLK GÜNDE DEVLETİN TEPKİLERİ KALDIRILDI
2018 seçimlerinde 8 milletvekili çıkaran Maraş’ta; MHP ve AK Parti’den oluşan Cumhur İttifakı, yedisi AK Parti, biri MHP olmak üzere sekiz milletvekili seçti. CHP, UYGUN Partisi ve SP’den oluşan Millet İttifakı vekil seçemedi. Depremden etkilenen diğer illerde olduğu gibi Maraş’ta da depremin ilk günlerinde hükümete karşı tepkiler yaşanırken, şimdi söz konusu tepkiler yatışmış görünüyor.
‘ÇADIR KENTLERE YARDIM YAPILIYOR AMA MAHALLE ARASINDAN GİRİŞ YOK’
Şehir merkezinde dolaşırken sohbet ettiğimiz birçok kişi seçim hakkında konuşmaktan kaçındı. Yaygın telaffuz, “Gündemimizde başka seçenek yok. Herkes kendi sorunlarıyla uğraşıyor. Evdeki ve iş yerindeki sorunları çözmeye çalışıyor” dedi.
Çadır ve konteynırlarda kalan depremzedeler, evlerin çok kısa sürede yapılacağını düşünüyor. Depremzedelerden biri deprem konutu için “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan bitirecek” diyerek oyunu Erdoğan’a vereceğini söylüyor.
Ev yemeklerinin satıldığı bir dükkan sahibi olan depremzede, depremin ilk anlarında sorun yaşadıklarını belirterek, bu sıkıntıların nedeni olarak ‘Büyükşehir Belediye Başkanı’nın koordinasyon hatası’nı gösteriyor. Çadır kentlere yardım yapıldığını ancak mahalle ortasına yardımın ulaşmadığını da sözlerine ekledi.
DEPREM MAĞDURLARI HAKLI TARAFLARIN HIZLI İNŞAATI YAPACAĞINA İNANIYOR
AK Parti de kentte etkin bir şekilde çalışmalarını sürdüren partilerden biri. AK Parti’nin şu anda 7 milletvekili var. Maraş’ta sağ partilere oy veren depremzedelerin çoğu, hızlı inşaata giden yolun yine sağ partilerden geçtiğine inanıyor.
İYİ Parti Maraş İl Başkanı Süleyman Tekerek, “Hem deprem bölgesinde hem de diğer bölgelerde yaşayan vatandaşlar yaşadıklarını görselleştirip sandıkta ona göre karar versin” diyor.
Tekerek, hükümetin sosyal yardım politikasına yönelik şu eleştirileri yapıyor: “İktidara geldikleri ilk günden bu yana uyguladıkları en başarılı politika, sosyal yardım alanların sayısını artırmak oldu. Türkiye’nin bunu başarı olarak gösteren bir hükümetten kurtulması gerekiyor. Vatandaşa verilen bir koli yardımla onları teşhir ettiklerine şahit oluyoruz. İki yıllık pandemi sürecinde vatandaşlara iki maske vermekten aciz olan iktidar, deprem sonrasında da iki çadırı organize edip onlara teslim etmekten ve onları güvende hissettirmekten aciz.
‘HAYATIMIZ DEVAM EDİYOR’
CHP Kahramanmaraş Milletvekili Adayı Uzm. İrfan Karatutlu ise depremin yol açtığı büyük yıkımı hatırlatarak, “Acımız taze, yasımız sürüyor. Baktığımız her yüz bir enkaz, acı, keder, kaygı, çaresizlik, belirsizlik.” Karatutlu, depremin olduğu ilk iki günde insanların çaresiz bırakıldığını da belirterek, tablonun ortaya çıkmasının sebebinin, devletin vasıfsız ekiplerinin beceriksizliği olduğuna değiniyor.
Arama kurtarmadan hayatta kalanların temel ihtiyaçlarının karşılanmasına kadar büyük eksiklikler olduğuna işaret eden Karatutlu, “Kahramanmaraş’a ilk ulaşan belediye Ankara Büyükşehir Belediyesi oldu. İlk iki gün AFAD ve resmi arama kurtarma ekipleri yoktu. Depremin ilk haftasında çadır bulmak imkansızdı” diyor.
İktidarın deprem anında ve sonrasında birçok eksiğinin olduğunu belirten Karatutulu, eleştirilerini şöyle sürdürüyor: “Ağır ve orta hasarlı binaların yıkılacağına dair açıklamaların ardından insanlar evlerini taşımaya başladı. Nakliye şirketleri 15-20 bin liralık rakamlarla kentlileri soydu. Yetkililer çıkıp güncel fiyatı açıklamadı. İnsanlar eşyalarını koyacak depo ve kiralık ev bulamıyordu. 1000 lira olan kiralar 10 bin 20 binlere çıktı. Yetkililer yine müdahale etmedi.”
‘8 MEP’TEN EN AZ 3’ÜNÜ KALDIRACAĞIZ’
Karatutlu’ya göre kentte iktidar partisi ve ortaklarına tepki var: “AK Parti’nin kalelerinden Kahramanmaraş’ta hükümetin seçimi kaybetmesi an meselesi.”
Birçok kesimin değişim istediğini söyleyen Karatutlu, kentin hâlâ bir yas döneminde olduğunu belirterek, seçim atmosferi ve coşkusunun yaşanmadığına dikkat çekiyor.
Maraş’ta en az 3 milletvekili olacaklarını söyleyen Karatutlu, “Saha bunu söylüyor, vatandaş söylüyor. İnşallah Kahramanmaraş’taki 8 milletvekilinden en az 3’ünü çıkaracağız. Vatandaşlarımız uzun zamandır değişim istiyor. Bu sefer değişime çok yakınız. 14 Mayıs, hem Kahramanmaraş’ın hem de tüm Türkiye’nin tek adam esaretinden kurtulduğu, özgürlüğüne kavuştuğu bir tarih olacaktır” diyor.